Paliwa alternatywne - sposobem na odzyskiwanie energii z odpadów
Zwiększająca się ilość odpadów należy do największych problemów cywilizacyjnych.
W myśl przepisów prawa polskiego i dyrektyw Unii Europejskiej, gromadzenie odpadów na składowiskach jest ostatnim i najmniej pożądanym sposobem ich unieszkodliwiania.
Odzyskiwanie więc surowców z odpadów w drodze selektywnej zbiórki, jest jednym ze sposobów prowadzących do ich przetwarzania i zmniejszania ilości. Jednak innym, bezpiecznym ekologicznie sposobem zagospodarowania odpadów energetycznych, jest wytwarzanie paliwa alternatywnego i odzyskanie energii cieplnej w procesie współspalania z węglem w piecach cementowych przy wypalaniu klinkieru.
Paliwa alternatywne mogą powstawać z wysegregowanych palnych suchych frakcji odpadów komunalnych nie nadających się z różnych względów do innego przetworzenia. Są to między innymi odpowiednio wysortowane opakowania z tworzyw sztucznych, makulatura, odpady tekstylne, drewno, trociny, guma, odpady wielkogabarytowe itp.
Nie wszystkie jednak rozdrobnione odpady energetyczne, to paliwa alternatywne. Przede wszystkim muszą spełniać podstawowe kryteria fizyko-chemiczne jak: wartość opałowa, ≈ 18-22 MJ/kg, wilgotność < 25%, zawartość chloru < 0,8 %, siarki <1% rozdrobnienie ≤ 30 mm.
W Polsce działa wiele firm świadczących usługi odbioru odpadów komunalnych, niewiele jednak z nich zajmuje się produkcją paliw alternatywnych. Od października 2009 roku Spółka EKO-REGION produkuje paliwa alternatywne korzystając z technologii Firmy Lindner z Austrii. Obecnie wielkość produkcji kształtuje się na poziomie kilkunastu tysięcy ton w ciągu roku. Trwają prace organizacyjne i zakupy inwestycyjne, służące rozszerzaniu wielkości produkcji. Przewiduje się, że docelowo zostanie osiągnięty poziom kilkudziesięciu tysięcy ton paliwa rocznie. W miesiącu lutym został uruchomiony separator powietrza do odseparowania frakcji ciężkiej (kamienie, gruz, złom metalowy), następnym etapem będzie zakup końcowej rozdrabniarki o wydajności ~10 Mg/godz. W planach spółki jest również budowa nowoczesnej sortowni zmieszanych odpadów komunalnych, a także budowa nowej hali do produkcji paliwa.
Rozwój produkcji paliw alternatywnych, przyczyni się do zmniejszania ilości gromadzonych odpadów na składowisku. Zamiarem Spółki jest redukcja ilości odpadów nawet do 30 % w stosunku do obecnie składowanej. Wśród innych korzyści wynikających
ze współspalania paliw alternatywnych należy wymienić: odzysk energii, oszczędzanie nieodnawialnych paliw naturalnych, ochronę gleby, wody i powietrza.
Proces termicznego przekształcania odpadów w cementowni odbywa się w temperaturze nawet do 2000 stopni C. (temperatura płomienia) gwarantując zupełny rozkład substancji organicznej zawartej w paliwie. Wychwytywanie i neutralizowanie kwaśnych gazów powstających w trakcie spalania paliw alternatywnych odbywa się przez zastosowanie znaczącej ilości tlenku wapnia, wypalany więc materiał ma charakter alkaliczny. Popiół powstały w wyniku spalania paliw alternatywnych z innymi składnikami w całości wchodzi w skład klinkieru, nie występuje więc problem zagospodarowania popiołów. Zupełnie inaczej dzieje się podczas spalania odpadów w kotłowniach domowych, które odbywa się w niskich temperaturach (200-500) stopni C, a powstające gazy w wyniku spalania na przykład: tlenki azotu , dwutlenek siarki czy też chlorowodór, niszcząc kominy, trafiają do atmosfery i w kontakcie z parą wodną tworzą niebezpieczne dla zdrowia i życia kwasy. Popiół powstały w wyniku spalania odpadów w niskich temperaturach, jest również szkodliwy dla środowiska ze względu na swój skład chemiczny.
Po co więc spalać odpady w kotłowniach domowych, narażając się
na niebezpieczeństwo uszkodzenia komina, zagrożenie zdrowia i życia, jeśli z oddanych odpadów do unieszkodliwiania, można wyprodukować paliwa alternatywne, a z nich odzyskać energię nie szkodząc środowisku.
Anna Szafran
specjalista edukacji ekologicznej
EKO-REGION Bełchatów